Je opleiding is gebaseerd op het standaardtraject (vanaf 1/9/2025 curriculumdossier) dat werd uitgeschreven voor deze opleiding. Hierin staat gedetailleerd wat jij minimaal moet leren op het vlak van:

• Algemene vorming
• Beroepsgerichte vorming

Algemene vorming bestaat uit: het Project algemene vakken (PAV), Frans of Engels,  levensbeschouwing, lichamelijke opvoeding, … De lessen krijg je hoofdzakelijk op school of (deels) geïntegreerd in de beroepsgerichte vorming. Op school worden ook praktijklessen gegeven.

Beroepsgerichte vorming krijg je vooral op je reële werkplek. Je leert wat je moet kunnen als beginnende werknemer in een bepaald beroep. Op de werkvloer leer je nieuwe vaardigheden en vervolmaak je je.

Er bestaan geen algemene lessenroosters. Scholen beslissen zelf hoe ze het standaardtraject vertalen naar lessen en ze kunnen eigen accenten leggen. Lessen kunnen dus verschillen van school tot school en zelfs van leerling tot leerling. Het is ook de school die je opleiding opvolgt. Om hier zicht op te krijgen contacteer je zelf de school van je keuze.

Werkplekleren? Een werkplek vinden is zeer belangrijk. Per schooljaar krijg je hier een periode van 20 opleidingsdagen voor. Deze termijn gaat in vanaf je 1ste lesdag in de duale opleiding. De periode waarin je nog geen werkplek hebt gevonden, wordt door de school voltijds ingevuld. Slechts in enkele situaties kan de periode van 20 opleidingsdagen, verlengd worden.

Je trajectbegeleider kan je helpen bij het zoeken naar een werkplek. Als je binnen de vastgelegde termijn geen overeenkomst hebt afgesloten met een bedrijf, moet je met je duale opleiding stoppen.

De school werkt voor jou een individueel opleidingsplan uit waarin wordt rekening gehouden met je werkplek en je specifieke noden.

Heb je nood aan aanpassingen op school en/of op de werkplek? Bespreek dit met je trajectbegeleider.

Voor elke duale opleiding bestaat er een standaardtraject. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren. Meer informatie over de inhoud, competenties, beroepskwalificaties en doelstellingen vind je op de website over de opleidingsinhouden.

Meer info over duaal leren op duaalleren.vlaanderen.be.

Algemene toelatingsvoorwaarden om te mogen starten in een duale opleiding:

• Voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht:
  • Minstens 16 jaar zijn of
  • Tot en met de 1^ste lesdag van november kan je instappen in een specialisatiejaar. Starten na deze dag kan enkel als de klassenraad akkoord gaat. Vanaf 1/9/2025 is geen datum meer van toepassing, enkel het akkoord van de klassenraad.

De overige toelatingsvoorwaarden zijn hetzelfde als voor niet-duale opleidingen:

• Het diploma secundair onderwijs hebben behaald of een studiegetuigschrift van het 2^de of 3^de leerjaar van de 3^de graad SO binnen hetzelfde studiegebied.;
• Het diploma SO of studiegetuigschrift van 6 SO behaald hebben in een studierichting van een ander studiegebied. In dit geval moet de klassenraad akkoord gaan.;

Let op: Voor de studierichtingen ‘Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige’ en ‘Verzorgende/zorgkundige duaal’ geldt dit niet. Hier is de toelating enkel mogelijk binnen hetzelfde studiegebied.

• Zonder studiebewijs van het onderliggend leerjaar kan je door de klassenraad worden toegelaten op basis van cognitief sterk functioneren. Het is de klassenraad die bepaalt of dit bij jou het geval is.;
• Als je rechtstreeks uit een niet-Vlaamse* school komt met akkoord van de klassenraad. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.;

Let op: Voor de duale opleidingen ‘Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige’ en ‘Verzorgende/zorgkundige’ kunnen enkel die leerlingen die komen uit een (verwante) opleiding Personenzorg van een Frans- en Duitstalige school in België toegelaten worden met akkoord van de klassenraad.

• Als je overstapt vanuit BuSO** OV1, 2 of 3 met akkoord van de toelatingsklassenraad én de leerling voldoet aan de bijzondere toelatingsvoorwaarden. Voor leerlingen uit BuSO OV4 gelden de toelatingsvoorwaarden uit het gewoon onderwijs.
• Als je uit een Onthaalklas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN) komt, kan de klassenraad je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.;
• Als je een zij-instromer*** bent, kan de klassenraad je toelaten.

Voor elke opleiding bestaat een curriculumdossier. Voor bepaalde studierichtingen zijn specifieke toelatingsvoorwaarden van toepassing (medisch, veiligheid, topsportstatuut, ...). De toelatingsvoorwaarden voor jouw richting kan je hier opzoeken. Kies je opleiding en volg de link naar het curriculumdossier.

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar (binnen eenzelfde leerjaar)? 

• Je mag tot en met 30 september veranderen naar een andere niet-duale opleiding. Na op de hoogte te zijn van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt, kan de klassenraad afwijken van deze datum. Dit gebeurt uitzonderlijk en omwille van ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.
• Je mag tot en met de 1^ste lesdag van november overgaan naar een andere duale opleiding. Stap je later over dan moet de klassenraad akkoord gaan.

Je kan de volgende studiebewijzen behalen:

• het diploma van secundair onderwijs als je houder bent van het getuigschrift van de 2e graad van het secundair onderwijs én van het 1e leerjaar van de 3e graad, het 2e leerjaar van de 3e graad van bso en het 7e leerjaar gericht op instroom arbeidsmarkt bso met vrucht hebt beëindigd
• het studiegetuigschrift van het 3e leerjaar van de 3e graad van het secundair onderwijs, ingericht onder de vorm van een 7e leerjaar gericht op instroom arbeidsmarkt als je het leerjaar met vrucht hebt beëindigd, maar niet in aanmerking komt voor het diploma van secundair onderwijs
• het oriënteringsattest C als je het leerjaar niet met vrucht hebt beëindigd of als je het leerjaar, de onderwijsvorm en de studierichting slechts gedurende een gedeelte van het schooljaar in de betrokken school hebt gevolgd.

Als je op basis van een beslissing van de toelatingsklassenraad bent toegelaten tot het 3e leerjaar van de 3e graad bso, dan wordt dit op het diploma secundair onderwijs ingevuld.

Getuigschrift over de basiskennis van het bedrijfsbeheer

Dit getuigschrift wordt uitgereikt onder de voorwaarden en modaliteiten die zijn vastgelegd in de omzendbrief SO/2008/01.

Na deze tweejarige duale opleiding kan je:

• gaan werken of
• verder studeren. Dat kan op verschillende niveaus.

Werken?

De meeste leerlingen gaan werken. Open het tabblad 'Beroepen' om een beeld te krijgen van mogelijke uitwegen. Er zijn natuurlijk nog veel meer mogelijkheden dan deze die we vermelden.

Heb je 1 of enkele beroepskwalificatie(s) behaald? Vergeet niet deze voor te leggen aan je (toekomstige) werkgever. Ze zijn belangrijk voor de arbeidsmarkt.

Verder studeren?

Verder studeren kan ook. Wat je kiest hangt af van je capaciteiten, vooropleiding, interesse en inzet.

Welke richtingen kan je uitgaan na 6 BSO?

7de leerjaar gericht op hoger onderwijs of arbeidsmarkt

• Je kan binnen het secundair onderwijs, een specialisatiejaar (duaal/niet-duaal) volgen. 
• Je wordt toegelaten tot alle opleidingen 7 BSO uit hetzelfde studiegebied. Dit betekent niet dat alle overgangen vanzelfsprekend zijn. 
• Als je een specialisatiejaar wil volgen in een ander studiegebied moet je toestemming hebben van de klassenraad van de school. 
• 1 specialisatiejaar richt zich op doorstroming naar het hoger onderwijs.  Dat voorbereidend jaar in het SO werkt tekorten in wiskunde en wetenschappen weg opdat je met een grotere slaagkans studies hoger onderwijs kan aanvangen. Sommige voorbereidende jaren bereiden dan weer voor op artistieke toelatingsproeven van het hoger onderwijs. 

Let op! Sommige studierichtingen worden in geen enkele school ingericht. Dit kan jaarlijks wijzigen. Informeer je vooraf!

Als je slaagt in 7 BSO behaal je je diploma secundair onderwijs. Dat geeft toegang tot verdere opleidingsmogelijkheden in het 7de jaar ASO/KSO gericht op hoger onderwijs, een 7de jaar TSO en in het hoger onderwijs. 

5 doorstroom of dubbele finaliteit

• Je kan na 6 BSO duaal ook overstappen naar een studierichting in 5 doorstroom (ASO) of dubbele finaliteit (TSO of KSO).
• Deze overstap is niet altijd gemakkelijk en wordt vooraf best grondig besproken. Voor deze overstap heb je trouwens de toestemming van de klassenraad nodig.

Graduaat

Deze opleidingen maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich tussen het SO en de professionele bachelor. Het zijn opleidingen met een sterk praktisch kantje die voorbereiden op een bepaald beroep.

• Met een diploma SO op zak, kan je altijd starten in elk graduaat.
• Na 6 BSO kan je starten op voorwaarde dat je minstens 18 jaar bent (op uiterlijk 31/12) én voldoet aan de Nederlandse taalvoorwaarde én slaagt voor een toelatingsproef. 
• Voor de graduaten wordt de toelatingsproef georganiseerd door de hogeschool. Voor de opleiding basisverpleegkunde, wordt de proef georganiseerd in een secundaire school.
• Meer info op de pagina graduaat.

Ga ook na welke opleidingen er binnen het volwassenenonderwijs, SYNTRA, VDAB, het leger, de politie, … mogelijk zijn na 6 BSO.

Nadenken over je keuze of meer informatie nodig? Ga naar sidin.onderwijskiezer.be.