Hoe ziet een academiejaar er uit?

Academiejaar
Daar waar men in het secundair onderwijs spreekt over een schooljaar, is er aan de hogeschool en universiteit sprake over een academiejaar.

Een academiejaar heeft een vaste duur van 1 jaar. Binnen deze periode volgt de student les aan een hogeschool of universiteit en vinden de examens plaats.
 
Het academiejaar begint ten vroegste op 1 september en ten laatste op 1 oktober.
Het eindigt op de dag vóór het begin van het volgende academiejaar.
In principe worden er dus cursussen/colleges gegeven tussen september en juni en valt de zomervakantie in juli en augustus. Er is ook een Kerstvakantie voorzien.

Sommige hogescholen en universiteiten organiseren een week verlof rond eind januari (na de examenperiode) en heel wat onderwijsinstellingen organiseren een Paasvakantie.
Enkele hogescholen plannen een lesvrije week in tijdens het 1e semester.

Je merkt het: hoe een academiejaar praktisch wordt ingedeeld kan sterk verschillen van onderwijsinstelling tot onderwijsinstelling. Er kunnen zelfs verschillen zijn tussen faculteiten van eenzelfde universiteit.
Raadpleeg daarom steeds de academische kalender op de website van de instelling voor hoger onderwijs. Hierin kan je lezen wanneer de lessen starten en wanneer lesvrije dagen, examenperiodes, feestdagen en vakanties vallen.

Semestersysteem?
Er zijn instellingen die het academiejaar indelen in 2 semesters, terwijl anderen ervoor kiezen om te werken met 3 trimesters, 4 kwartalen of zelfs met 6 tot 8 lesblokken. Vaak wordt gekozen voor een semestersysteem.

Concreet starten de lessen aan de hogescholen en universiteiten meestal in de 2^e of 3^e week van september.
Een week voor de start van het academiejaar (of tijdens de voorafgaande zomervakantie) worden vaak instapcursussen, introductiedagen, voorbereidingslessen… georganiseerd.

Examens
De meeste onderwijsinstellingen organiseren 3 periodes waarin examens worden afgelegd:
-na het 1e semester, in de maand januari;
-na het 2e semester, in de maand juni;
-een extra examenperiode voor niet-geslaagde studenten tijdens de 3e examenperiode, in de maanden augustus en september.

Sommige faculteiten starten iets vroeger dan andere met de examenperiode.

Examens worden meestal voorafgegaan door een lesvrije periode die ‘de blok’ wordt genoemd.
Bedoeling is dat studenten zich kunnen voorbereiden op de examens.

Maar evengoed zijn er onderwijsinstellingen die de student elke 6 weken examens laten afleggen.
Er zijn zelfs hogescholen waar, bij sommige opleidingen, gewerkt wordt met kortere modules van 4 tot 8 weken, waarbij je na elk lesblok geëvalueerd wordt via een taak of een examen.

Vergelijken is de boodschap
Maak voor jezelf uit of je liever regelmatig examens aflegt over een kleinere brok leerstof dan dat je je 1 of 2 maal per jaar moet buigen over grote hoeveelheden cursusmateriaal.

Presteer je beter wanneer je het gevoel hebt dat je wordt opgevolgd en ben je geneigd het studeren uit te stellen wanneer ergeen regelmatige toetsmomenten zijn? Of presteer je net beter wanneer je zelf je eigen studeertijd kan plannen en vormgeven?

Ben je onzeker en vrees je nog niet te beschikken over een efficiënte studiemethode waarmee je de leerstof zelfstandig kan verwerken? Denk je nog wat tijd nodig te hebben om zelfzekerder te worden op studievlak?

Het is de moeite om websites van onderwijsinstellingen te exploreren, op de SID-IN en op infodagen… te polsen naar de wijze waarop het academiejaar praktisch georganiseerd wordt. En om deze informatie mee te nemen in je keuzeproces.