Geen diploma SO...Wat nu?

Kandidaten die fysiek niet in staat zijn om examen af te leggen op een van de vaste locaties, kunnen een aanvraag doen voor een examen op afstand of proctorexamen. Dat is een examen dat de kandidaat thuis aflegt en op afstand gescreend en gemonitord wordt door een externe organisatie.
Het systeem is enkel mogelijk voor digitale en mondelinge examens. Uiteraard moet er een gegronde reden zijn: een langdurig verblijf in het buitenland of een ernstig medisch probleem.

Je kan de medewerkers van de EC contacteren op verschillende manieren:

• Telefonisch: 1700 (gratis)
• Per e-mail: via het contactfomulier Infolijn Onderwijs
• Per post: Ministerie van Onderwijs en Vorming-  Examencommissie secundair onderwijs, Hendrik Consciencegebouw, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel
• Persoonlijk: op bovenstaand adres na afspraak.

Alleen bij inschrijving voor examens 3e graad, kan je vrijstellingen aanvragen. Dit kan voor 1 vak of voor meerdere vakken.

Een vrijstelling aanvragen doe je in het kandidatenplatform. Hou rekening met:

• De officiële documenten die je voorlegt hebben een stempel van de school die ze heeft uitgereikt én een handtekening van de schooldirectie.
• Het deelattest of deelcertificaat is niet ouder dan 7 jaar.
• Het diploma, deelattest of deelcertificaat is uitgereikt door een Belgische onderwijsinstelling. Buitenlandse diploma’s of attesten van privé-instellingen of bedrijven komen niet in aanmerking voor vrijstellingen.

Op het kandidatenplatform beheer je je account en regel je alles: je schrijft je in voor een studierichting, plant je examens in de kalender, raadpleegt de vakfiches waarmee je je voorbereidt op het examen, bekijkt je resultaten, plant een inzage als je niet geslaagd was voor een examen, regelt je administratie en communiceert met ons. 

Meld je aan op het kandidatenplatform met een digitale sleutel. De eerste keer heb je een kaartlezer nodig om je identiteitskaart in te lezen en de pincode van je identiteitskaart. Zorg dat je je pincode kent. Als je je pincode van je ID-kaart kwijt bent, moet je een nieuwe aanvragen bij de gemeente.

Als kandidaat ben je in het platform geregistreerd met je eigen rijksregisternummer. Het is dus belangrijk dat je je met je eigen identiteitskaart aanmeldt en je account zelf beheert.

Nee, bij de Examencommissie wordt nooit gedelibereerd. Je moet dus voldoende scoren om in aanmerking te komen voor een getuigschrift of diploma.

Je hebt wel recht op een aantal buispunten om een tekort op te halen voor B-vakken.

Je ziet bij je resultaten hoeveel buispunten je hebt. ‘Jouw buispunten’ is het aantal punten dat je nu te weinig hebt. Het systeem berekent dat automatisch. ‘Jouw toegelaten buispunten’ is het aantal buispunten dat je mag inzetten om een score op te halen. Ook dat gebeurt automatisch.

Als je een onvoldoende hebt, zie je een paars pijltje en moet je het examen zeker opnieuw doen. Een geel vakje met een vraagteken betekent dat je misschien buispunten kan inzetten. Maar het kan maar voor maximum 3 B-vakken in totaal.

Per vak worden je resultaten binnen de 30 dagen na je examen via het kadidatenplatform bekend gemaakt.

Ja.
Het diploma is identiek aan het diploma behaald via het (voltijds) secundair onderwijs.

Neen. Je moet zelf de vakfiches consulteren op de website of op het kandidatenplatform. 

Je werkt op eigen tempo je examenprogramma af. Het programma bevat alle vakken die je moet afleggen in de studierichting die jij gekozen hebt. Je hebt vooral digitale examens. Soms met een schriftelijke component. Voor taalvakken heb je bovendien een mondeling examen. Voor een studierichting in bso, kso of tso heb je ook praktijkexamens of assessments.

Je plant je examens op het kandidatenplatform. 

Neem je identiteitskaart mee. Verder moet je niets bij je hebben, tenzij het anders vermeld staat in de vakfiche. Lees in de vakfiche altijd de rubriek Wat moet je meebrengen?

Een voorbeeldexamen inkijken, een filmpje over de schrijftablet bekijken of de handleiding van een mondeling examen doornemen kan op de examenpagina van de EC.

Je mag een examen voor elk vak maximum 3 keer per jaar afleggen. Je kan elk vak altijd binnen 4 maanden afleggen.  

Als je al 3 keer probeerde binnen hetzelfde jaar zonder te slagen, krijg je het volgende jaar weer 3 kansen. Onder 'jaar' verstaat men niet: 'schooljaar'.
Dat jaar = 12 maanden vanaf de dag waarop je voor de 1e keer examen aflegt voor dat vak. 
Ben je nog niet geslaagd, dan heb je het daaropvolgende jaar opnieuw 3 beurten voor dat vak.
Let op: verschillende vakken kunnen andere data/'jaren' hebben!

Ja.
Enkel tussen 15 juli en 15 augustus en tussen Kerstmis en Nieuwjaar worden geen examens georganiseerd. 

Ja.
Je moet vooraf niet geslaagd zijn in een bepaald leerjaar, een bepaalde graad of een bepaalde studierichting.

Dyscalculie en dyslexie.

Elke vraag naar compenserende maatregelen wordt individueel beoordeeld. Voeg een gemotiveerd attest toe van een bevoegde diagnosesteller (logopedie, CLB). Een IAC-verslag of GC-verslag (of eerdere versies binnen het M-decreet) zijn onvoldoende.

Een vakfiche of leerstof wordt niet gewijzigd, dispenseren is niet toegestaan.

Ja.

Wil je kans op slagen maken dan moet je:

• bereid zijn om zélf je studiemateriaal te verzamelen,
• voldoende zelfdiscipline hebben om regelmatig te studeren,
• een goede studieplanning kunnen opstellen zodat je tijdig klaar bent met je voorbereiding op je examens,
• liefst mensen kennen die je kunnen steunen als het studeren niet vlot of wanneer een examen tegenvalt.

De meesten bereiden zich voor via zelfstudie. Sommigen volgen privé-onderwijs of huisonderwijs.

Ja dat kan.?
Iedereen kan zich inschrijven. Ongeacht leeftijd, nationaliteit, woonplaats, reeds behaalde diploma's of getuigschriften...
Je moet wel voldoende zelfdiscipline hebben om regelmatig zelfstandig te studeren.
Bij de EC kan je immers geen les volgen of cursussen vinden. Zij organiseert alleen de examens. Je moet zelf voor je studiemateriaal zorgen, op zoek gaan naar extra uitleg en je examens plannen.

In het aanbod van de EC kies je een graad, een onderwijsvorm en studierichting.
Vervolgens kan je per vak de vakfiche openen. Hier krijg je het overzicht van de leerstof per vak gepresenteerd. In deze vakfiches vind je:

• Een lijst met mogelijke handboeken/websites/aanvullende lectuur die je kan gebruiken ter voorbereiding.
• Een overzicht van de leerinhouden.
• Informatie over het verloop van het examen.

Neen.
Dit attest kan je wel behalen via SYNTRA Vlaanderen, de VDAB, het secundair volwassenenonderwijs en de scholen SO die beslissen om deze basiskennis te integreren en het getuigschrift uit te reiken. Meer info vind je hier.

Je hebt sinds 1 september 2018 in Vlaanderen en sinds 15 januari 2024 in Brussel geen attest bedrijfsbeheer meer nodig om te starten als zelfstandige. In Wallonië is dat attest nog nodig om een eigen zaak op te starten.

Neen.

Neen.

Neen.

Er worden enkel examens georganiseerd voor die studierichtingen die haalbaar zijn via zelfstudie.

Neen.
Je kiest vrij over welke studierichting en welke graad (uit doorstroom, dubbel of arbeidsmarkt) je examens wil afleggen.

De modernisering van het secundair onderwijs volgt iets later bij de EC dan in het secundair onderwijs. Het nieuwe studieaanbod bij de EC is beschikbaar vanaf 1 januari 2025 voor de 2de graad en vanaf 1 september 2025 voor de derde graad.

Ja, dat kan. Je moet wel:

• opnieuw inschrijven, een nieuwe studierichting selecteren en betalen via het kanddiatenplatform;
• een nieuwe planning maken. Je bestaande planning vervalt. Je examenbeurten blijven wel behouden. Had je in de vorige studierichting nog 1 examenbeurt voor geschiedenis, dan heb je ook in de nieuwe studierichting 1 beurt. We zetten resultaten die gelden uit je vorige studierichting automatisch over. 

Als het (medisch) attest van je erkende leerstoornis/functiebeperking wordt aanvaard, kan je je inschrijven voor examens met ondersteuning. Ondersteuning betekent:

• redelijke aanpassingen en/of
• ondersteunende maatregelen die het behalen van je diploma helpen mogelijk maken. 

Standaard biedt de EC:

• Je krijgt een rustige examenplaats in een concentratiehoek.
• Je hebt toegang tot woordenboeken, een spellingcheck, een gewone rekenmachine en een wetenschappelijke rekenmachine op je examencomputer.
• Je krijgt voor elk examen genoeg tijd.
• Je mag eigen draadloze oortjes of een hoofdtelefoon meebrengen als je alle omgevingsgeluiden wil uitsluiten, maar je kan ook oordopjes vragen in het examencentrum.

Afhankelijk van je leerstoornis/functiebeperking kan je zelf nog max. 3 bijkomende ondersteunende maatregelen kiezen:

• extra tijd
• voorleessoftware of 
• controle op niet ingevulde vragen (voor niet digitale examens)

ADHD, ASS, een psychiatrische functiebeperking, een chronische ziekte, een motorische functiebeperking, een visuele functiebeperking, een auditieve functiebeperking, een taal/spraakstoornis en DCD (development coordination disorder).

Elke vraag naar compenserende maatregelen wordt individueel beoordeeld. Voeg een gemotiveerd attest toe van een bevoegde diagnosesteller. Een IAC-verslag of GC-verslag (of eerdere versies binnen het M-decreet) zijn onvoldoende.

Een vakfiche of leerstof wordt niet gewijzigd, dispenseren is niet toegestaan.

Iedereen.
Diploma's of attesten, leeftijd, nationaliteit, woonplaats, ... spelen geen rol.
De enige voorwaarden zijn:

• een geldig identiteitsbewijs kunnen tonen;
• vooraf deelnemen aan een infosessie;
• je ingeschreven hebben voor een studierichting;
• het inschrijvingsgeld betalen.

Neen. De EC heeft een beperkt aanbod studierichtingen.

In de 3de graad ASO kan je deze richtingen kiezen:

• Economie-Moderne Talen
• Economie-Wetenschappen
• Economie-Wiskunde
• Humane Wetenschappen
• Latijn-Moderne Talen
• Latijn-Wetenschappen
• Latijn-Wiskunde
• Moderne Talen-Wetenschappen
• Moderne Talen-Wiskunde
• Wetenschappen-Wiskunde

In de 3de graad BSO kan je de richting Kantoor-Kantooradministratie en gegevensbeheer volgen.

In de 3de graad TSO kan je deze richtingen kiezen:

• Handel
• Onthaal en Public Relations
• Secretariaat Talen
• Sociaal Technische Wetenschappen

Vanaf 1 september 2025 wijzigt het aanbod voor de 3de graad.

Je kan nog tot 31 augustus 2025 je diploma halen in de oude studierichtingen. Als je je examenprogramma niet afgewerkt hebt, moet je op 1 september 2025 overschakelen naar een nieuwe studierichting. Meestal neem je de resultaten van vakken met dezelfde naam mee naar de nieuwe studierichting.

Voor zulke studierichtingen is het mogelijk om de Algemene vakken af te leggen bij de EC.
Het specifieke gedeelte van de opleiding kan je volgen via het secundair volwassenenonderwijs in een CVO. 

Let wel: bij de EC dien je je in te schrijven voor een studierichting van een vergelijkbaar niveau.
Je plant enkel de examens voor de algemene vakken en je legt de examens af.
Vervolgens krijg je een puntenrapport van de EC en als je geslaagd bent kan je een vrijstelling krijgen in het CVO.
Heel wat CVO verlangen dat je bij hen minstens 1 module AAV volgt. Vraag dit vooraf na.

Knelpunt: Er stelt zich geen probleem als je je richt op een studierichting binnen het ASO.
Bij studierichtingen binnen BSO/TSO moet je opletten:
De EC maakt het onderscheid tussen BSO en TSO. Het Volwassenenonderwijs maakt dat onderscheid niet!
De CVO-basismodules voor AAV komen overeen met de eindtermen BSO.
Enkel als je ook de verbreding AAV volgt, komt dit overeen met de eindtermen TSO. Niet alle CVO's organiseren deze verbreding.  

Ja. De Examencommissie organiseert naast schriftelijke, mondelinge en digitale examens, ook praktijkexamens.

Nee. Je legt altijd examens af over 1 volledige graad. Indien je je diploma SO wil behalen, is dat over de 3e graad.

Ja. Ze zijn gebaseerd op dezelfde eindtermen.
Er is wel een extra moeilijkheid: je moet examens afleggen over de leerstof van een volledige graad.

Een diploma SO behaald via de Examencommissie is gelijkwaardig aan het diploma SO behaald via een 'gewone' secundaire school.

Neen.
Voor geslaagde vakken uit het laatste jaar krijg je van de EC een vrijstelling!
Vraag vrijstellingen aan voor de vakken waar je meer dan 50% behaalde in het 6e jaar (doorstroom of dubbele finaliteit).
Kreeg je een C-attest in 7 BSO, dan kan je vrijstellingen aanvragen voor de vakken waarvoor je meer dan de helft behaalde in je 7e jaar.
Let op: je rapport van het laatste leerjaar van de 3e graad/je deelattest of -certificaat mag niet ouder zijn dan 7 jaar!

Je bent vrij zelf op zoek te gaan naar hulp. 
Tips worden gegeven tijdens de infosessie van de EC. Zo bestaan er verschillende privéscholen of privé- initiatieven die (betalend) ondersteuning organiseren. Hoewel ze geen garantie op succes bieden, organiseren sommigen een kwaliteitsvolle voorbereiding.
Voor alle duidelijkheid: De EC werkt niet met hen samen.

Je betaalt 39 euro per studierichting (van een graad) waarover je examens gaat afleggen. (2023-2024)

Hou bij het berekenen van je kosten rekening met het studiemateriaal dat je wil aankopen.
Voor sommige vakken heb je meer dan 1 handboek nodig.
Uiteraard kan je de kosten drukken door in tweedehands boekenwinkels of via internet boeken aan te kopen of door cursussen van vrienden te gebruiken.

Neen, de Examencommissie geeft geen cursussen.

Op het kandidatenplatform kan je per vak een vakfiche lezen. Hierin vind je een lijst met mogelijke handboeken.
Deze boeken kan je zelf aankopen in een (tweedehands)boekhandel, verkrijgen via een schoolsecretariaat of lenen van iemand.
Cursusmateriaal kan je ook vinden in bibliotheken van hogescholen die een lerarenopleiding SO aanbieden.

• Bekijk de infosessie en beslis of de Examencommissie iets voor jou is.
• Registreer je op het kandidatenplatform.
• Schrijf je in voor een studierichting en betaal het inschrijvingsgeld.
• Maak een examenplanning en bereid je voor met de vakfiches.
• Leg examens af en behaal je diploma.

Per overschrijving, online (elektronisch via het EC-platform) of met opleidingscheques.

Ja. Als je aan de hand van een attest kan aantonen dat je een leerstoornis/functiebeperking hebt, probeert de EC zoveel mogelijk rekening te houden met de ondersteunende/compenserende maatregelen die beschreven worden in dat attest.
Het is zeer belangrijk dat je dit aanvraag via het platform (niet via het secretariaat) vooraleer je je examens plant.
Je kan bij je inschrijving op het EC-platform ook de zorgprocedure volgen en het verslag of attest opladen.

De EC brengt je op de hoogte via een melding op het kandidatenplatform.
Pas na goedkeuring van het attest kan je examens plannen met ondersteunende maatregelen. Geef bij elk examen dat je plant aan welke maatregelen je wil.

Op het kandidatenplatform ga je naar de examenkalender en vervolgens naar ‘overzicht examens’.
Daar staan al je geplande examens.
Door op ‘uitschrijven’ te klikken, schrijf je je uit voor dat examen. Je kan je tot 7 dagen voor het examen uitschrijven op het kandidatenplatform zonder de status niet-deelname te krijgen. Ben je te laat, dan verlies je een examenbeurt.

Lees dit na in artikels 28 en 29 van het examenreglement.

Als je slaagt voor een vak, blijven de punten 7 jaar geldig. Zorg dat je alle vakken van een studierichting binnen 7 jaar afwerkt. 
Je diploma secundair onderwijs blijft altijd geldig.

Neen.
Je krijgt je diploma als je 50% hebt behaald op alle hoofdvakken (A-vakken) van je studierichting.
Voor de andere vakken (B-vakken) kunnen onvoldoendes beperkt gedelibereerd worden.

Iedere studierichting heeft een aantal A- en B-vakken.

• Een A-vak wordt nooit gedelibereerd. Om te kunnen slagen voor een studierichting moet je minimum 50 % behalen voor ieder A-vak.
• Je mag voor maximum 3 B-vakken een onvoldoende halen. Er is ook een maximum vastgelegd van het totaal aantal punten dat je tekort mag hebben: maximum het aantal B-vakken van je studierichting (waarvoor je examens hebt afgelegd, vrijstellingen tellen niet mee). bv. in een studierichting met 6 A-vakken + 5 B-vakken mag je maximum 5 punten tekort hebben (over maximum 3 B-vakken gespreid).

Een diploma SO (OK4) opent vele deuren: 

• het geeft je toegang tot het hoger onderwijs; 
• het kan helpen bij het vinden van een job;
• het kan invloed hebben op je promotiemogelijkheden;
• het geeft je toegang tot aanwerving in niveau C bij de overheid. 

Daarnaast is het een manier om jezelf te ontwikkelen.

Ja.
-Je kan een vrijstelling aanvragen als je diploma's en (deel)certificaten hebt van het secundair volwassenenonderwijs of het DBSO. Deze studiebewijzen van officiële onderwijsinstellingen uit België, blijven altijd  geldig.
-Ook je examenresultaten (vanaf okt 2012) via de Examencommissie blijven geldig. Deze zijn opgenomen in de database van het kandidatenplatform. 
-Op voorwaarde dat je rapport van 6ASO, 6TSO, 6KSO of 7BSO niet ouder is dan 7 jaar, kan je vrijstelling aanvragen voor de vakken waarop je meer dan 50% behaalde in het voltijds secundair onderwijs. De EC beslist hierover.

Alle info lees je in het reglement Vrijstellingscommissie.

Sinds 1 januari 2019 spreekt men in Vlaanderen over 'Groeipakket' i.p.v. over 'Kinderbijslag'. Eigenlijk heeft het krijgen van een Groeipakket niets te maken met de EC.

Je krijgt het altijd tot en met augustus van het jaar waarin je 18 wordt. 

Vanaf je 18e tot en met je 25e verjaardag, krijg je enkel een Groeipakket uitbetaald als je:

• min. 17u les per week volgt in het secundair volwassenenonderwijs;
• min. 13u les per week volgt op graduaatsniveau;
• voor min. 27 studiepunten bent ingeschreven in het Hoger Onderwijs;
• voltijds secundair onderwijs volgt met beperkt leerplan of een ondernemersopleiding;
• 1 van de types deeltijds secundair onderwijs volgt of
• buitengewoon secundair onderwijs.

Extra info:

• Vlaanderen: Groeipakket (secundair onderwijs of hoger onderwijs)
• Brussel: Famiris
• Wallonië: Famiwal
• Duitstalige gemeenschap: Fachbereich Familie und Soziales

Dat hangt af van waar je werkt.
Als je werkt in een overheidsdienst heb je hier GEEN recht op maar je werkgever kan wel beslissen om je vormingsverlof of dienstvrijstelling te geven.
Vraag meer info aan je personeelsdienst.

Als je werkt in de privésector heb je wel recht op betaald educatief verlof voor je voorbereiding op en je deelname aan de examens.
Vraag het tijdig aan bij je werkgever. Gebruik hiervoorde documenten die je kan verkrijgen op het secretariaat van de EC.
Per schooljaar heb je recht op 3X je wekelijkse arbeidsduur. Vb. 38u/week = recht op 114 u educatief verlof.
Te nemen tussen de dag van inschrijving en de laatste examendag.