Onderwijskiezer

BUSO: Opleidingsvorm 3 (OV3)

Let op!

Voor een opleiding in het buitengewoon onderwijs OV4 moet je een OV4-verslag hebben, opgesteld door een CLB. Een overstap maken naar BuSO OV4 vanuit een andere opleidingsvorm kan onder bepaalde voorwaarden (zie SO/2011/03/BuSO, 14) Hiervoor moet het IAC-verslag worden aangepast. Dit gebeurt na overleg tussen de klassenraad, het CLB en de ouders.

Instapmoment:

Je kan instappen in 5 arbeidsmarkfinaliteit duaal tot en met 15 januari.
Je kan instappen in 6 arbeidsmarktfinaliteit duaal tot en met de 1^ste lesdag van november. Starten na deze dag kan enkel als de klassenraad akkoord gaat.

Let op! Vanaf 1/9/2024 kan je pas instappen in 6 SO duaal omwille van ernstige redenen én met akkoord van de klassenraad. Er is dan geen specifieke datum van toepassing.

Algemene toelatingsvoorwaarden:

Je moet voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht en dus
- minstens 16 jaar zijn of
- 15 jaar zijn én de 1^ste 2 leerjaren van het SO volledig gevolgd hebben. Je hoeft niet geslaagd te zijn.
Geslaagd zijn in 4SO (geldig voor alle finaliteiten. Als je een B-attest kreeg, word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen.).*;
Het getuigschrift van de 2^de graad behaald hebben (via de Examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap of via een CDO) én het akkoord van de klassenraad om te mogen starten.;
Je kan zonder studiebewijs uit 4SO toch worden toegelaten door de klassenraad als die bepaalt dat je een cognitief sterk functionerende leerling bent.;
Als je rechtstreeks overkomt uit een niet-Vlaamse school** of uit een Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), kan de klassenraad van de school je toelaten tot deze opleiding. Dit moet beslist worden binnen de 35 kalenderdagen vanaf je start in dat leerjaar.;
Als je een zij- instromer *** bent, moet de klassenraad akkoord gaan met je instap in deze duale opleiding.

Uitzondering: flexibele instap

Je kan ook starten in 5BSO duaal als je:

In de 2^de graad geslaagd bent voor de beroepskwalificatie(s)/deelkwalificatie(s) van de onderliggende duale opleiding zonder geslaagd te zijn voor de algemene vorming. De duale 3^de graadsopleiding moet wel aansluiten bij deze van de 2^de graad.
Eens je de ontbrekende algemene vorming van de 2^de graad hebt verworven, behaal je het getuigschrift van de 2^de graad. Vervolgens probeer je de onderwijskwalificatie van de 3^de graad te behalen.

Voor bepaalde studierichtingen zijn specifieke toelatingsvoorwaarden van toepassing (medisch, veiligheid, topsportstatuut, ...). De toelatingsvoorwaarden voor jouw richting kan je hier opzoeken. Kies je opleiding en volg de link naar het curriculumdossier/standaardtraject.

Mag je starten in het 6^de jaar duaal?

Ja.
Als je start in 6 arbeidsmarktfinaliteit duaal gelden naast specifieke en bijkomende toelatingsvoorwaarden, de algemene toelatingsvoorwaarden voor 6 arbeidsmarktfinaliteit:

geslaagd zijn in 5 arbeidsmarktfinaliteit in dezelfde studierichting;
geslaagd in 5 arbeidsmarktfinaliteit in een andere studierichting van hetzelfde studiegebeid op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat;
geslaagd in 5 dubbele finaliteit in een studierichting van hetzelfde studiegebied op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat;
geslaagd in 5 SO (alle finaliteiten) in een studierichting van een ander studiegebied op voorwaarde dat de klassenraad van 6 SO akkoord gaat na kennisname van het advies van de delibererende klassenraad van 5 SO. Deze beslissing moet gebaseerd zijn op ernstige redenen;
met een attest regelmatige lesbijwoning verkregen in 5 SO als de school werkt met het systeem van ‘uitstel van deliberatie tot het einde van de graad’. In dat geval stroom je automatisch door naar 6 SO;
zonder bewijs van 5 SO maar met akkoord. Op voorwaarde dat deze bepaalt dat jij een cognitief sterke leerling bent;
als je overkomt uit een niet-Vlaamse school** of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), kan de klassenraad van de school je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar;
als je overstapt vanuit CDO of Syntra schat de klassenraad zelf in in welk leerjaar je best start. Zo kan je rechtstreeks worden toegelaten tot 6 SO.

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 jaar wordt.

Veranderen tijdens schooljaar

Veranderen van school mag altijd.

Veranderen van studie in 5 SO:

Je mag tot en met 15 januari veranderen van finaliteit en/of overstappen naar een andere (niet-) duale studierichting binnen hetzelfde leerjaar. Daarna mag het enkel als de klassenraad dit toelaat omwille van ernstige redenen.

Natuurlijk moet je steeds voldoen aan de toelatingsvoorwaarden van de nieuwe studierichting.

Veranderen van studie in 6 SO:

In 6 SO is veranderen van onderwijsvorm en/of studierichting binnen hetzelfde leerjaar niet toegelaten. Het kan enkel uitzonderlijk omwille van ernstige redenen:

Na kennisname van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt én
Als de klassenraad hier toestemming voor geeft.

Technicus installatietechnieken duaal

Beschrijving
Lessen
Scholen
Toelating
Attesten
Wat na
Beroepen
Links

Beschrijving van de opleiding

In deze opleiding leer je:

sanitaire installaties en centrale verwarmingsinstallaties controleren en instellen
ventilatie- en luchtbehandelingsinstallaties opstarten, regelen, onderhouden en herstellen

Deze duale opleiding is gebaseerd op de

Beroepskwalificatie technicus installatietechnieken, niveau 4

Je brengt in dit specialisatiejaar heel wat tijd door op de werkvloer. Concreet gaat het om minstens 20u per week. Dat is meer dan de helft van de opleiding. De rest leer je op school.

Voor elke duale opleiding bestaat er 1 standaardtraject. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren. De opleiding kan lineair of modulair georganiseerd worden. Lineair dan volg je les volgens een schooljaarsysteem, modulair dan bestaat je opleiding uit clusters (bundels van leeractiviteiten).

Bron: www.duaalleren.vlaanderen en de omzendbrief ‘duaal leren en de aanloopfase’.

Welke lessen krijg je?

Je opleiding is gebaseerd op het standaardtraject (vanaf 1/9/2025 curriculumdossier) dat werd uitgeschreven voor deze opleiding. Hierin staat gedetailleerd wat jij minimaal moet leren op het vlak van:

Algemene vorming
Beroepsgerichte vorming

Algemene vorming bestaat uit: het Project algemene vakken (PAV), Frans of Engels, levensbeschouwing, lichamelijke opvoeding, … De lessen krijg je hoofdzakelijk op school of (deels) geïntegreerd in de beroepsgerichte vorming. Op school worden ook praktijklessen gegeven.

Beroepsgerichte vorming krijg je vooral op je reële werkplek. Je leert wat je moet kunnen als beginnende werknemer in een bepaald beroep. Op de werkvloer leer je nieuwe vaardigheden en vervolmaak je je.

Er bestaan geen algemene lessenroosters. Scholen beslissen zelf hoe ze het standaardtraject vertalen naar lessen en ze kunnen eigen accenten leggen. Lessen kunnen dus verschillen van school tot school en zelfs van leerling tot leerling. Het is ook de school die je opleiding opvolgt. Om hier zicht op te krijgen contacteer je zelf de school van je keuze.

Werkplekleren? Een werkplek vinden is zeer belangrijk. Per schooljaar krijg je hier een periode van 20 opleidingsdagen voor. Deze termijn gaat in vanaf je 1ste lesdag in de duale opleiding. De periode waarin je nog geen werkplek hebt gevonden, wordt door de school voltijds ingevuld. Slechts in enkele situaties kan de periode van 20 opleidingsdagen, verlengd worden.

Je trajectbegeleider kan je helpen bij het zoeken naar een werkplek. Als je binnen de vastgelegde termijn geen overeenkomst hebt afgesloten met een bedrijf, moet je met je duale opleiding stoppen.

De school werkt voor jou een individueel opleidingsplan uit waarin wordt rekening gehouden met je werkplek en je specifieke noden.

Heb je nood aan aanpassingen op school en/of op de werkplek? Bespreek dit met je trajectbegeleider.

Voor elke duale opleiding bestaat er een standaardtraject. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren. Meer informatie over de inhoud, competenties, beroepskwalificaties en doelstellingen vind je op de website over de opleidingsinhouden.

Meer info over duaal leren op duaalleren.vlaanderen.be.

Standaardtraject

Meer info op de website duaalleren.vlaanderen.be.
Meer info over het standaardtraject.

Scholen

Geen scholen gevonden.

Toelatingsvoorwaarden

Let op!

Instapmoment:

Je kan instappen in 5 arbeidsmarkfinaliteit duaal tot en met 15 januari.
Je kan instappen in 6 arbeidsmarktfinaliteit duaal tot en met de 1^ste lesdag van november. Starten na deze dag kan enkel als de klassenraad akkoord gaat.

Let op! Vanaf 1/9/2024 kan je pas instappen in 6 SO duaal omwille van ernstige redenen én met akkoord van de klassenraad. Er is dan geen specifieke datum van toepassing.

Algemene toelatingsvoorwaarden:

Je moet voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht en dus
- minstens 16 jaar zijn of
- 15 jaar zijn én de 1^ste 2 leerjaren van het SO volledig gevolgd hebben. Je hoeft niet geslaagd te zijn.
Geslaagd zijn in 4SO (geldig voor alle finaliteiten. Als je een B-attest kreeg, word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen.).*;
Het getuigschrift van de 2^de graad behaald hebben (via de Examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap of via een CDO) én het akkoord van de klassenraad om te mogen starten.;
Je kan zonder studiebewijs uit 4SO toch worden toegelaten door de klassenraad als die bepaalt dat je een cognitief sterk functionerende leerling bent.;
Als je rechtstreeks overkomt uit een niet-Vlaamse school** of uit een Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), kan de klassenraad van de school je toelaten tot deze opleiding. Dit moet beslist worden binnen de 35 kalenderdagen vanaf je start in dat leerjaar.;
Als je een zij- instromer *** bent, moet de klassenraad akkoord gaan met je instap in deze duale opleiding.

Uitzondering: flexibele instap

Je kan ook starten in 5BSO duaal als je:

In de 2^de graad geslaagd bent voor de beroepskwalificatie(s)/deelkwalificatie(s) van de onderliggende duale opleiding zonder geslaagd te zijn voor de algemene vorming. De duale 3^de graadsopleiding moet wel aansluiten bij deze van de 2^de graad.
Eens je de ontbrekende algemene vorming van de 2^de graad hebt verworven, behaal je het getuigschrift van de 2^de graad. Vervolgens probeer je de onderwijskwalificatie van de 3^de graad te behalen.

Mag je starten in het 6^de jaar duaal?

Ja.
Als je start in 6 arbeidsmarktfinaliteit duaal gelden naast specifieke en bijkomende toelatingsvoorwaarden, de algemene toelatingsvoorwaarden voor 6 arbeidsmarktfinaliteit:

geslaagd zijn in 5 arbeidsmarktfinaliteit in dezelfde studierichting;
geslaagd in 5 arbeidsmarktfinaliteit in een andere studierichting van hetzelfde studiegebeid op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat;
geslaagd in 5 dubbele finaliteit in een studierichting van hetzelfde studiegebied op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat;
geslaagd in 5 SO (alle finaliteiten) in een studierichting van een ander studiegebied op voorwaarde dat de klassenraad van 6 SO akkoord gaat na kennisname van het advies van de delibererende klassenraad van 5 SO. Deze beslissing moet gebaseerd zijn op ernstige redenen;
met een attest regelmatige lesbijwoning verkregen in 5 SO als de school werkt met het systeem van ‘uitstel van deliberatie tot het einde van de graad’. In dat geval stroom je automatisch door naar 6 SO;
zonder bewijs van 5 SO maar met akkoord. Op voorwaarde dat deze bepaalt dat jij een cognitief sterke leerling bent;
als je overkomt uit een niet-Vlaamse school** of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), kan de klassenraad van de school je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar;
als je overstapt vanuit CDO of Syntra schat de klassenraad zelf in in welk leerjaar je best start. Zo kan je rechtstreeks worden toegelaten tot 6 SO.

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 jaar wordt.

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar?

Veranderen van school mag altijd.

Veranderen van studie in 5 SO:

Natuurlijk moet je steeds voldoen aan de toelatingsvoorwaarden van de nieuwe studierichting.

Veranderen van studie in 6 SO:

In 6 SO is veranderen van onderwijsvorm en/of studierichting binnen hetzelfde leerjaar niet toegelaten. Het kan enkel uitzonderlijk omwille van ernstige redenen:

Na kennisname van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt én
Als de klassenraad hier toestemming voor geeft.

Kan ik mijn leerjaar overzitten?

Ja, dat kan.

Voetnoten

* Frans- of Duitstalige Belgische school of buitenlandse school

** Zij- instromer: jongeren die het onderwijs al hebben verlaten, met of zonder kwalificatie. Maar die zich na een onderbreking, opnieuw willen inschrijven voor een duale opleiding.

Attesten

Je kan volgende studiebewijzen behalen:

Het diploma secundair onderwijs als je geslaagd bent voor je volledige duale opleiding (algemene + beroepsgerichte vorming);
Het studiegetuigschrift van het 3e leerjaar van de 3e graad BSO als je geslaagd bent voor je volledige duale opleiding.;
Een bewijs van beroepskwalificatie als je slaagt voor alle vakken van de beroepsgerichte vorming, maar niet voor alle vakken algemene vorming. Als je opleiding op meer dan 1 beroepskwalificatie is gebaseerd, kan je verschillende bewijzen van beroepskwalificatie behalen.;
Een bewijs van deelkwalificatie als je geslaagd bent voor een kleiner afgerond geheel uit een beroepskwalificatie. Ook deze deelkwalificaties hebben hun belang op de arbeidsmarkt. Niet elke beroepskwalificatie is opgedeeld in deelkwalificaties.;
Een bewijs van competenties als je enkele afzonderlijke competenties hebt behaald maar geen recht hebt op 1 van bovenvermelde studiebewijzen. Als je bovenop een beroepskwalificatie/deelkwalificatie bijkomende competenties behaalt, kan je wel een extra bewijs van competentie(s) behalen.

De klassenraad beslist wanneer je opleiding is afgerond, welk studiebewijs je krijgt en wanneer. Dat is meestal op het einde van het schooljaar (30 juni) maar het kan ook tijdens het schooljaar.

Let wel: je ontvangt niet alle bovenvermelde studiebewijzen tegelijk. Een onderwijskwalificatie omvat al beroepskwalificatie(s) en of deelkwalificatie(s). Beroepskwalificatie omvatten al evt. onderliggende deelkwalificaties

Wat na deze opleiding?

Als je slaagt in dit specialisatiejaar behaal je je diploma secundair onderwijs.
Na deze duale opleiding kan je:

gaan werken of
verder studeren. Dat kan op verschillende niveaus. Niet elke overstap zal even makkelijk zijn.
Bespreek dit vooraf met je trajectbegeleider of CLB.

Werken?
Heb je een/enkele beroepskwalificaties behaald?
Vergeet dan niet deze voor te leggen aan je (toekomstige) werkgever. Ze zijn belangrijk voor de arbeidsmarkt.

Verder studeren?

Je kan nog een ander specialisatiejaar BSO kiezen. Kies je een 7 BSO uit een ander studiegebied, dan moet je de toestemming hebben van de klassenraad. Dit betekent niet dat in de praktijk alle overgangen gemakkelijk zijn.
Je kan een 7de leerjaar ASO/KSO/BSO gericht op hoger onderwijs kiezen om de overstap naar het hoger onderwijs te maken.

Graduaten maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich qua niveau tussen het SO en de professionele bachelor. Ze bereiden je voor op het uitoefenen van een bepaald beroep.

Misschien zijn extra VDAB-opleidingen, opleidingen binnen het Volwassenenonderwijs, Defensie of Politie… ook het overwegen waard?

Nadenken over je keuze of meer informatie nodig? Ga naar sidin.onderwijskiezer.be.

Beroepen

Hier een overzicht van beroepen die mogelijk zijn na deze opleiding. Enkel beroepen uit de beroependatabase van Onderwijskiezer zijn vermeld. Er kunnen dus steeds nog andere mogelijkheden zijn. Klik op een beroep voor meer informatie.

Aansluiter waterleidingen ( knelpuntberoep)
Monteur van centrale verwarmingsinstallaties ( knelpuntberoep)
Plaatser van ventilatiesystemen ( knelpuntberoep)
Sanitair installateur ( knelpuntberoep)
Technicus hernieuwbare energietechnieken
Technicus koeltechniek en klimatisatie ( knelpuntberoep)