Welke lessen krijg je?

Je opleiding is gebaseerd op het curriculumdossier voor het 5^de jaar en het standaardtraject voor het 6^de jaar (vanaf 1/9/2024 ook curriculumdossier) dat werd uitgeschreven voor deze 2-jarige opleiding. Hierin staat gedetailleerd wat jij minimaal moet leren op het vlak van:

• Algemene vorming
• Beroepsgerichte vorming

Algemene vorming wordt vooral op school gegeven en bestaat uit: aardrijkskunde, geschiedenis, lichamelijke opvoeding, Nederlands, Frans, Engels, natuurwetenschappen, wiskunde  levensbeschouwing, … Deze lessen krijg je hoofdzakelijk op school of (deels) geïntegreerd in de beroepsgerichte vorming. Op school worden ook praktijklessen gegeven.

Beroepsgerichte vorming krijg je vooral op je reële werkplek. Je leert wat je moet kunnen als beginnende werknemer in een bepaald beroep. Op de werkvloer leer je nieuwe vaardigheden en vervolmaak je je.

Er bestaan geen algemene lessenroosters. Scholen beslissen zelf hoe ze het curriculumdossier/standaardtraject vertalen naar lessen en ze kunnen eigen accenten leggen. Lessen kunnen dus verschillen van school tot school en zelfs van leerling tot leerling. Het is ook de school die je opleiding opvolgt in nauwe samenwerking met je mentor op de werkplek. Om hier zicht op te krijgen contacteer je zelf de school van je keuze.

Werkplekleren? Een werkplek vinden is zeer belangrijk. Per schooljaar krijg je hier een periode van 20 opleidingsdagen voor. Deze termijn gaat in vanaf je 1ste lesdag in de duale opleiding. De periode waarin je nog geen werkplek hebt gevonden, wordt door de school voltijds ingevuld. Slechts in enkele situaties kan de periode van 20 opleidingsdagen verlengd worden.

Je trajectbegeleider kan je helpen bij het zoeken naar een werkplek. Als je binnen de vastgelegde termijn geen overeenkomst hebt afgesloten met een bedrijf, moet je met je duale opleiding stoppen.

De school werkt voor jou een individueel opleidingsplan uit waarin wordt rekening gehouden met je werkplek en je specifieke noden.

Heb je nood aan aanpassingen op school en/of op de werkplek? Bespreek dit met je trajectbegeleider.

Voor elke duale opleiding bestaat er een standaardtraject/curriculumdossier. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren. Meer informatie over de inhoud, competenties, beroepskwalificaties en doelstellingen vind je op de website over de opleidingsinhouden.

Meer info over duaal leren op duaalleren.vlaanderen.be.

Standaardtraject

Meer info op de website duaalleren.vlaanderen.be.
Meer info over het standaardtraject.

Scholen

Geen scholen gevonden.

Toelatingsvoorwaarden

Instapmoment:

Je kan tot en met 15 januari instappen in 5 duaal.

Vanaf 1/09/2024 kan je pas instappen in 6 duaal omwille van ernstige redenen + met akkoord van de klassenraad. Hier is geen datum van toepassing. 

Algemene toelatingsvoorwaarden:

• Voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht:
  • Minstens 16 jaar zijn of
  • 15 jaar én de 1^ste 2 leerjaren van het secundair onderwijs gevolgd hebben. Je hoeft niet geslaagd te zijn.

De overige toelatingsvoorwaarden zijn hetzelfde als voor niet-duale opleidingen:

• Geslaagd zijn in 4SO doorstroom of dubbele finaliteit (met een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen);
• Geslaagd zijn in 6 arbeidsmarktfinaliteit (BSO) én het akkoord van de klassenraad hebben;
• Het getuigschrift van de 2^de graad doorstroom of dubbele finaliteit behaald hebben via de Examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap én het akkoord van de klassenraad om te mogen starten;
• Zonder studiebewijs uit 4SO toch toegelaten worden door de klassenraad die bepaalt dat je een cognitief sterk functionerende leerling bent;
• Als je rechtstreeks overkomt uit een niet-Vlaamse school * of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN). Dit moet beslist worden binnen de 25 kalenderdagen vanaf je start in dat leerjaar;
• Als je uit het BuSO ** komt met akkoord van de klassenraad. In afwachting word je onder ontbindende voorwaarden ingeschreven.;
• Als je een zij-instromer *** bent met akkoord van de klassenraad.

Uitzondering: Flexibele instap

• Als je in de 2^de graad geslaagd bent voor de beroepskwalificatie(s)/deelkwalificatie(s) van de onderliggende duale opleiding zonder geslaagd te zijn voor de algemene vorming. De duale 3^de graadsopleiding moet wel aansluiten op deze van de 2^de graad.
• Eens je de ontbrekende algemene vorming van de 2^de graad hebt verworven, behaal je het getuigschrift van de 2^de graad. Vervolgens probeer je de onderwijskwalificatie van de 3^de graad te behalen.

Voor elke opleiding bestaat een curriculumdossier. Voor bepaalde studierichtingen zijn specifieke toelatingsvoorwaarden van toepassing (medisch, veiligheid, topsportstatuut, ...). De toelatingsvoorwaarden voor jouw richting kan je hier opzoeken. Kies je opleiding en volg de link naar het curriculumdossier.

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 jaar wordt.

Kan ik starten in 6SO van de duale opleiding?

Vanaf 1/9/2024 kan je pas instappen in 6SO duaal omwille van ernstige redenen én met akkoord van de klassenraad. Voor de start in 6SO dubbele finaliteit moet je:

• geslaagd in 5 dubbele finaliteit in dezelfde studierichting;
• geslaagd in 5 dubbele finaliteit in een andere studierichting van hetzelfde studiedomein op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat;
• geslaagd in 5 dubbele finaliteit in een studierichting van hetzelfde studiedomein op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat;
• geslaagd in 5 doorstroom of dubbele finaliteit in een studierichting van een ander studiedomein. Op voorwaarde dat de klassenraad van 6 SO akkoord gaat na kennisname van het advies van de delibererende klassenraad van 5 SO. Deze beslissing moet gebaseerd zijn op ernstige redenen;
• mits een ‘attest regelmatige lesbijwoning’ verkregen in 5 SO als de school werkt met het systeem van ‘uitstel van deliberatie tot het einde van de graad’ (zie SO64, 10.1.2);
• met tekorten voor bepaalde vakken in het onderliggend leerjaar maar toch toegelaten worden door de klassenraad;
• zonder studiebewijs van 5 SO maar mits akkoord van de klassenraad. Op voorwaarde dat deze bepaalt dat jij een cognitief sterke leerling bent;
• als je overkomt uit een niet-Vlaamse school** of uit een OnthaalKlas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN),  kan de klassenraad van de school je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.; 

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt.
(Enkel voor de zevende leerjaren is er geen maximumleeftijd.)  

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar?

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar (binnen eenzelfde leerjaar)? 

Veranderen van school mag altijd.

Veranderen van opleiding in 5SO: Je mag tot en met 15 januari veranderen naar een andere (niet-)duale opleiding. Stap je later over, dan moet de toelatingsklassenraad akkoord gaan. Natuurlijk moet je steeds voldoen aan de toelatingsvoorwaarden van de ‘nieuwe’ studierichting.

Veranderen van opleiding in 6SO: In 6 SO is veranderen van onderwijsvorm en/of studierichting niet toegelaten. Het kan enkel uitzonderlijk omwille van ernstige redenen:

• Na kennisname van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan volgt;
• Én akkoord van de klassenraad van de nieuwe studierichting

Kan ik mijn leerjaar overzitten?

Kan ik mijn leerjaar overzitten? 

Ja, dat kan.
De klassenraad bepaalt of je slaagt of niet slaagt. Jij beslist of je overzit of stopt met onderwijs. 

Voetnoten

* Frans- of Duitstalige Belgische school of buitenlandse school

** leerlingen met een IAC-verslag kunnen enkel overstappen als de toelatingsklassenraad akkoord is én de leerling beantwoordt aan de bijzondere toelatingsvoorwaarden. Voor leerlingen met een OV4-verslag gelden de toelatingsvoorwaarden uit het gewoon onderwijs.

***Zij- instromer: jongeren die het onderwijs al hebben verlaten, met of zonder kwalificatie. Maar die zich na een onderbreking opnieuw willen inschrijven voor een duale opleiding.

Attesten

Na het 1^e leerjaar van je duale 3^e graadsopleiding dubbele finaliteit (5TSO): een attest van regelmatige lesbijwoning

Op het einde van je 3e graadsopleiding dubbele finaliteit (6 TSO) kan je volgende studiebewijzen behalen:

• het diploma SO als je geslaagd bent voor je volledige duale opleiding (= algemene + beroepsgerichte vorming).
• een bewijs van beroepskwalificatie als je slaagt voor de beroepsgerichte vorming, maar niet voor de algemene vorming. Als je opleiding op meer dan 1 beroepskwalificatie is gebaseerd, kan je verschillende bewijzen van beroepskwalificatie behalen.
• een bewijs van deelkwalificatie als je geslaagd bent voor een kleiner afgerond geheel uit een beroepskwalificatie. Niet elke beroepskwalificatie is opgedeeld in deelkwalificaties. Ook deze deelkwalificaties hebben hun belang op de arbeidsmarkt.
• een bewijs van competenties als je enkel afzonderlijke competenties hebt behaald maar ook als je, bovenop een beroepskwalificatie, nog andere bijkomende competenties bereikte.  

De klassenraad beslist welke studiebewijs je krijgt en wanneer. Meestal is dat op het einde van het schooljaar (30 juni) maar theoretisch gezien kan het ook tijdens het schooljaar.

Let wel: je ontvangt niet alle bovenvermelde studiebewijzen tegelijk. Een onderwijskwalificatie omvat al beroepskwalificatie(s) en of deelkwalificatie(s). Beroepskwalificatie omvatten al evt. onderliggende deelkwalificaties.

Als je bovenop een beroepskwalificatie/deelkwalificatie bijkomende competenties behaalt, kan je wel een extra bewijs van competentie(s) behalen.

Als je werd toegelaten tot het modulair georganiseerde 5 SO ondanks tekorten in het onderliggend leerjaar én je hebt deze weggewerkt, behaal je ook het getuigschrift van de 2^e graad SO. In theorie op het einde van het 5^e jaar maar het kan zijn dat je het pas op het einde van je graadsopleiding in handen krijgt.

Als je op het einde van 5 duaal overstapt naar 6 niet-duaal, krijg je van de deliberatieklassenraad een oriënteringsattest. Gebaseerd op je prestaties in dat 5^e leerjaar. Dit heb je nodig om toegelaten te worden in een niet-duale studierichting.

Wat na deze opleiding?

Na deze tweejarige duale opleiding kan je:

• gaan werken of
• verder studeren. Dat kan op verschillende niveaus.

Werken?

Na deze opleiding kan je gaan werken. Open het tabblad 'Beroepen' om een beeld te krijgen van mogelijke uitwegen. Er zijn natuurlijk nog veel meer mogelijkheden dan deze die we vermelden.

Heb je 1 of meerdere beroepskwalificatie(s) behaald? Vergeet niet deze voor te leggen aan je (toekomstige) werkgever. Ze zijn belangrijk voor de arbeidsmarkt.

Verder studeren?

Afhankelijk van je capaciteiten, interesse en inzet is verdere doorstroming naar het hoger onderwijs zeker mogelijk. Je kan kiezen voor inhoudelijk verwante vervolgopleidingen. Let wel: dit betekent niet altijd ‘vlot haalbaar’. Uiteraard kan je in je vervolgstudies ook een andere richting uitgaan.

Welke richtingen kan je uitgaan na 6 dubbele finaliteit?

7^de leerjaar BSO

• Je wordt toegelaten tot alle 7^de leerjaren BSO van hetzelfde studiegebied.
• Als je een 7^de leerjaar BSO uit een ander studiegebied wil volgen, heb je toestemming nodig van de klassenraad.
• Er is een 7^de leerjaar BSO dat zich specifiek richt op doorstroming naar het hoger onderwijs. Info vind je hier.

7^de leerjaar TSO

• Je wordt toegelaten tot alle studierichtingen van het 7^de leerjaar TSO van hetzelfde studiegebied.
• Als je kiest voor een studierichting uit een ander studiegebied moet de klassenraad van de school dit toestaan.
• Sommige studierichtingen worden in geen enkele school ingericht. Dit kan jaarlijks wijzigen.

7^de leerjaar ASO/KSO gericht op hoger onderwijs

• In het ASO en KSO worden voorbereidende jaren op het hoger onderwijs ingericht.
• In het ASO werk je in het 7^de leerjaar je tekorten voor wiskunde en wetenschappen bij.
• In het KSO bereid je je voor op de artistieke toelatingsproven van het hoger onderwijs.
• Sommige voorbereidende jaren worden in geen enkele school ingericht. Dit kan jaarlijks wijzigen.

Graduaat

Deze opleidingen maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich tussen het SO en de professionele bachelor. Het zijn opleidingen met een sterk praktisch kantje die voorbereiden op een bepaald beroep.

• Met een diploma SO op zak, kan je altijd starten in elk graduaat.
• Na 6 BSO kan je starten op voorwaarde dat je minstens 18 jaar bent (op uiterlijk 31/12) én voldoet aan de Nederlandse taalvoorwaarde én slaagt voor een toelatingsproef. 
• Voor de graduaten wordt de toelatingsproef georganiseerd door de hogeschool. Voor de opleiding basisverpleegkunde, wordt de proef georganiseerd in een secundaire school.
• Meer info op de pagina graduaat.

Professionele bachelors (PBA)

• Je mag starten in een professionele bachelor.
• Na de dubbele finaliteit is de overstap naar een inhoudelijk verwante opleiding meestal haalbaar.
• Hou bij je keuze rekening met je vooropleiding. De studierendementscijfers (SR) informeren je over het gemiddeld studiesucces in een bepaalde PBA vanuit een studierichting SO. Deze SR worden vermeld bij elke opleiding hoger onderwijs onder het tabblad ‘studierendement’.

Academische bachelor (ABa)

• Met je diploma op zak mag je starten in de meeste academische bacheloropleidingen.
• Voor enkele opleidingen gelden extra toelatingsvoorwaarden. Indien van toepassing wordt deze informatie vermeld bij de opleidingen hoger onderwijs.
• ABa’s zijn sterk theoretisch en worden meestal door een universiteit* georganiseerd. Instappen na dubbele finaliteit is niet altijd vanzelfsprekend. Uiteraard spelen naast vooropleiding ook motivatie, studiehouding, talent, interesse, … een belangrijke rol.
• De studierendementscijfers (SR) informeren je over het gemiddeld studiesucces in een bepaalde ABa vanuit een studierichting SO. Deze SR worden vermeld bij elke opleiding hoger onderwijs onder het tabblad ‘studierendement’.
• Je doet er goed aan je keuze en je kansen op studiesucces vooraf grondig te bespreken met je ouders, leerkrachten, het CLB, …

*De opleiding ‘nautische wetenschappen’ wordt georganiseerd door de Hogere Zeevaartschool en kunstopleidingen in de studiegebieden ‘Muziek en Podiumkunsten’ en ‘Audiovisuele en Beeldende Kunst’ worden door een School of Arts georganiseerd.

Ga ook na welke opleidingen er binnen het volwassenenonderwijs, SYNTRA, VDAB, het leger, de politie, … mogelijk zijn na 6 BSO.

Nadenken over je keuze of meer informatie nodig? Ga naar sidin.onderwijskiezer.be.

Beroepen

Hier een overzicht van beroepen die mogelijk zijn na deze opleiding. Enkel beroepen uit de beroependatabase van Onderwijskiezer zijn vermeld. Er kunnen dus steeds nog andere mogelijkheden zijn. Klik op een beroep voor meer informatie.

Aansluiter waterleidingen ( knelpuntberoep)
Onderhoudstechnicus verwarmingsinstallaties ( knelpuntberoep)
Plaatser van ventilatiesystemen ( knelpuntberoep)
Regeltechnicus klimatisatie
Sanitair installateur ( knelpuntberoep)
Technicus hernieuwbare energietechnieken
Technicus koeltechniek en klimatisatie ( knelpuntberoep)