BUSO: Opleidingsvorm 3 (OV3)

Algemene toelatingsvoorwaarden om te mogen starten in een duale opleiding:

  • Voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht:
    • Minstens 16 jaar zijn of
    • Tot en met de 1ste lesdag van november kan je instappen in een specialisatiejaar. Starten na deze dag kan enkel als de klassenraad akkoord gaat. Vanaf 1/9/2025 is geen datum meer van toepassing, enkel het akkoord van de klassenraad.

De overige toelatingsvoorwaarden zijn hetzelfde als voor niet-duale opleidingen:

  • Het diploma secundair onderwijs hebben behaald of een studiegetuigschrift van het 2de of 3de leerjaar van de 3de graad SO binnen hetzelfde studiegebied.;
  • Het diploma SO of studiegetuigschrift van 6 SO behaald hebben in een studierichting van een ander studiegebied. In dit geval moet de klassenraad akkoord gaan.;

Let op: Voor de studierichtingen ‘Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige’ en ‘Verzorgende/zorgkundige duaal’ geldt dit niet. Hier is de toelating enkel mogelijk binnen hetzelfde studiegebied.

  • Zonder studiebewijs van het onderliggend leerjaar kan je door de klassenraad worden toegelaten op basis van cognitief sterk functioneren. Het is de klassenraad die bepaalt of dit bij jou het geval is.;
  • Als je rechtstreeks uit een niet-Vlaamse* school komt met akkoord van de klassenraad. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.;

Let op: Voor de duale opleidingen ‘Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige’ en ‘Verzorgende/zorgkundige’ kunnen enkel die leerlingen die komen uit een (verwante) opleiding Personenzorg van een Frans- en Duitstalige school in België toegelaten worden met akkoord van de klassenraad.

  • Als je overstapt vanuit BuSO** OV1, 2 of 3 met akkoord van de toelatingsklassenraad én de leerling voldoet aan de bijzondere toelatingsvoorwaarden. Voor leerlingen uit BuSO OV4 gelden de toelatingsvoorwaarden uit het gewoon onderwijs.
  • Als je uit een Onthaalklas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN) komt, kan de klassenraad je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.;
  • Als je een zij-instromer*** bent, kan de klassenraad je toelaten.

Voor elke opleiding bestaat een curriculumdossier. Voor bepaalde studierichtingen zijn specifieke toelatingsvoorwaarden van toepassing (medisch, veiligheid, topsportstatuut, ...). De toelatingsvoorwaarden voor jouw richting kan je hier opzoeken. Kies je opleiding en volg de link naar het curriculumdossier.

Veranderen tijdens schooljaar

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar (binnen eenzelfde leerjaar)? 

  • Je mag tot en met 30 september veranderen naar een andere niet-duale opleiding. Na op de hoogte te zijn van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt, kan de klassenraad afwijken van deze datum. Dit gebeurt uitzonderlijk en omwille van ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.
  • Je mag tot en met de 1ste lesdag van november overgaan naar een andere duale opleiding. Stap je later over dan moet de klassenraad akkoord gaan.

Technicus installatietechnieken duaal  DBSO  3e Gr

  • Beschrijving
  • Lessen
  • Scholen
  • Toelating
  • Attesten
  • Wat na
  • Beroepen


Beschrijving van de opleiding

Je gaat een overeenkomst alternerende opleiding aan en leert: 

  • sanitaire installaties en centrale verwarmingsinstallaties controleren en instellen
  • ventilatie- en luchtbehandelingsinstallaties opstarten, regelen, onderhouden en herstellen

Deze duale opleiding is gebaseerd op de

  • Beroepskwalificatie technicus installatietechnieken, niveau 4

Je brengt in dit specialisatiejaar heel wat tijd door op de werkvloer. Concreet gaat het om minstens 20u per week. Dat is meer dan de helft van de opleiding. De rest leer je op school.

Voor elke duale opleiding bestaat er 1 standaardtraject (vanaf 1/9/2025 curriculumdossier). Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren. Open tabblad ‘Lessen’ om het te raadplegen. 
De opleiding kan lineair of modulair georganiseerd worden. Lineair dan volg je les volgens een schooljaarsysteem, modulair dan bestaat je opleiding uit clusters (bundels van leeractiviteiten). 


Welke lessen krijg je?

Je opleiding is gebaseerd op het standaardtraject dat werd uitgeschreven voor deze opleiding. Hierin staat gedetailleerd wat jij minimaal moet leren op het vlak van:

  • Algemene vorming
  • Beroepsgerichte vorming

Algemene vorming bestaat uit het Project Algemene vakken (PAV), Frans of Engels, … De lessen worden hoofdzakelijk gegeven op het CDO. Ze kunnen ook deels geïntegreerd worden in de beroepsgerichte vorming.

Beroepsgerichte vorming  krijg je vnl. op je reële werkplek. Een gedeelte kan gegeven worden op het CDO. Deze vorming is gebaseerd op 1 of meerdere beroepskwalificaties. Hierin staat precies wat jij moet kunnen als beginnend werknemer in een bepaald beroep.

Een werkplek vinden is zeer belangrijk. Per schooljaar krijg je hier een periode van 20 opleidingsdagen voor. Deze termijn begint te tellen vanaf je 1ste lesdag in de duale opleiding. Je kan door je trajectbegeleider geholpen worden bij het zoeken naar een bedrijf.

De periode waarin je nog geen werkplek hebt gevonden, wordt door het CDO voltijds ingevuld. Slechts in enkele situaties kan de periode van 20 opleidingsdagen per schooljaar verlengd worden. Als je binnen de vastgelegde termijn geen overeenkomst hebt afgesloten, moet je met je duale opleiding stoppen.

Je volgt hetzelfde standaardtraject in het CDO als leerlingen die dezelfde duale opleiding volgen bij Syntra of in een school voor voltijds SO. De CDO beslissen zelf hoe ze het standaardtraject vertalen naar lessen en hoeveel uren ze besteden aan de schoolcomponent. De lessen kunnen verschillen van CDO tot CDO en zelfs van leerling tot leerling. Om hier zicht op te krijgen contacteer je zelf het CDO van je keuze.

Het CDO volgt jouw opleiding op, in nauwe samenwerking met je mentor op de werkplek. Heb je nood aan aanpassingen op school en/of op de werkplek? Vraag deze dan aan (cfr omzendbrief ‘duaal leren en de aanloopfase’, 7.5 en bijlage 3).

Het CDO beslist of de opleiding lineair of modulair georganiseerd worden. Lineair dan volg je les volgens een schooljaarsysteem, modulair dan bestaat je opleiding uit clusters (bundels van leeractiviteiten).

Voor elke duale opleiding bestaat er een standaardtraject. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren. Meer informatie over de inhoud, competenties, beroepskwalificaties en doelstellingen vind je hier.

Meer info over duaal leren op duaalleren.vlaanderen.be.

Standaardtraject

Meer info op de website duaalleren.vlaanderen.be.
Meer info over het standaardtraject.

Scholen

   GO! Spectrumschool Deurne Leren + Werken & duaal leren, August Van de Wielelei 136, 2100 Deurne    03 328 03 60        
   CLW Damiaaninstituut, Pastoor Dergentlaan 220, 3200 Aarschot    016 56 37 33        
   Mosa-RT - duaal leren, Weertersteenweg 135, 3680 Maaseik    089 56 81 86        
   Hasp-O Centrum, Fabriekstraat 51, 3800 Sint-Truiden    011 70 50 00        
   Hasp-O Centrum leren en werken, Fabriekstraat 51, 3800 Sint-Truiden    011 69 71 02        
   HTISA - Duaal leren, Holstraat 66, 9000 Gent    09 235 04 20        
   GO! TechniGO! Aalst - duaal, Welvaartstraat 70, 9300 Aalst    053 81 06 81        

Toelatingsvoorwaarden

Algemene toelatingsvoorwaarden om te mogen starten in een duale opleiding:

  • Voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht:
    • Minstens 16 jaar zijn of
    • Tot en met de 1ste lesdag van november kan je instappen in een specialisatiejaar. Starten na deze dag kan enkel als de klassenraad akkoord gaat. Vanaf 1/9/2025 is geen datum meer van toepassing, enkel het akkoord van de klassenraad.

De overige toelatingsvoorwaarden zijn hetzelfde als voor niet-duale opleidingen:

  • Het diploma secundair onderwijs hebben behaald of een studiegetuigschrift van het 2de of 3de leerjaar van de 3de graad SO binnen hetzelfde studiegebied.;
  • Het diploma SO of studiegetuigschrift van 6 SO behaald hebben in een studierichting van een ander studiegebied. In dit geval moet de klassenraad akkoord gaan.;

Let op: Voor de studierichtingen ‘Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige’ en ‘Verzorgende/zorgkundige duaal’ geldt dit niet. Hier is de toelating enkel mogelijk binnen hetzelfde studiegebied.

  • Zonder studiebewijs van het onderliggend leerjaar kan je door de klassenraad worden toegelaten op basis van cognitief sterk functioneren. Het is de klassenraad die bepaalt of dit bij jou het geval is.;
  • Als je rechtstreeks uit een niet-Vlaamse* school komt met akkoord van de klassenraad. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.;

Let op: Voor de duale opleidingen ‘Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige’ en ‘Verzorgende/zorgkundige’ kunnen enkel die leerlingen die komen uit een (verwante) opleiding Personenzorg van een Frans- en Duitstalige school in België toegelaten worden met akkoord van de klassenraad.

  • Als je overstapt vanuit BuSO** OV1, 2 of 3 met akkoord van de toelatingsklassenraad én de leerling voldoet aan de bijzondere toelatingsvoorwaarden. Voor leerlingen uit BuSO OV4 gelden de toelatingsvoorwaarden uit het gewoon onderwijs.
  • Als je uit een Onthaalklas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN) komt, kan de klassenraad je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.;
  • Als je een zij-instromer*** bent, kan de klassenraad je toelaten.

Voor elke opleiding bestaat een curriculumdossier. Voor bepaalde studierichtingen zijn specifieke toelatingsvoorwaarden van toepassing (medisch, veiligheid, topsportstatuut, ...). De toelatingsvoorwaarden voor jouw richting kan je hier opzoeken. Kies je opleiding en volg de link naar het curriculumdossier.

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar?

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar (binnen eenzelfde leerjaar)? 

  • Je mag tot en met 30 september veranderen naar een andere niet-duale opleiding. Na op de hoogte te zijn van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt, kan de klassenraad afwijken van deze datum. Dit gebeurt uitzonderlijk en omwille van ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.
  • Je mag tot en met de 1ste lesdag van november overgaan naar een andere duale opleiding. Stap je later over dan moet de klassenraad akkoord gaan.

Kan ik mijn leerjaar overzitten?

Kan ik mijn leerjaar overzitten? 

Ja, dat kan.

Voetnoten

* Frans- of Duitstalige Belgische school of buitenlandse school

** leerlingen met een IAC-verslag kunnen enkel overstappen als de toelatingsklassenraad akkoord is én de leerling beantwoordt aan de bijzondere toelatingsvoorwaarden. Voor leerlingen met een OV4-verslag gelden de toelatingsvoorwaarden uit het gewoon onderwijs.

***Zij- instromer: jongeren die het onderwijs al hebben verlaten, met of zonder kwalificatie. Maar die zich na een onderbreking opnieuw willen inschrijven voor een duale opleiding.

Attesten

Je kan volgende studiebewijzen behalen: 

  • Het diploma secundair onderwijs als je geslaagd bent voor je volledige duale opleiding (algemene + beroepsgerichte vorming);  

  • Het studiegetuigschrift van het 3e leerjaar van de 3e graad BSO als je geslaagd bent voor je volledige duale opleiding.;  

  • Een bewijs van beroepskwalificatie als je slaagt voor alle vakken van de beroepsgerichte vorming, maar niet voor alle vakken algemene vorming.Als je opleiding op meer dan 1 beroepskwalificatie is gebaseerd, kan je verschillende bewijzen van beroepskwalificatie behalen.;  

  • Een bewijs van deelkwalificatie als je geslaagd bent voor een kleiner afgerond geheel uit een beroepskwalificatie. Ook deze deelkwalificaties hebben hun belang op de arbeidsmarkt. Niet elke beroepskwalificatie is opgedeeld in deelkwalificaties.;  

  • Een bewijs van competenties als je enkele afzonderlijke competenties hebt behaald maar geen recht hebt op 1 van bovenvermelde studiebewijzen.Als je bovenop een beroepskwalificatie/deelkwalificatie bijkomende competenties behaalt, kan je wel een extra bewijs van competentie(s) behalen.  

De klassenraad beslist wanneer je opleiding is afgerond, welk studiebewijs je krijgt en wanneer. Dat is meestal op het einde van het schooljaar (30 juni) maar het kan ook tijdens het schooljaar. 

Let wel: je ontvangt niet alle bovenvermelde studiebewijzen tegelijk.Een onderwijskwalificatie omvat al beroepskwalificatie(s) en of deelkwalificatie(s).Beroepskwalificatie omvatten al evt. onderliggende deelkwalificaties. 

Wat na deze opleiding?

Als je slaagt in dit specialisatiejaar behaal je je diploma secundair onderwijs.  
Na deze duale opleiding kan je:  

  • gaan?werken of  

  • verder studeren. Dat kan op verschillende niveaus.?Niet elke overstap zal even makkelijk zijn.  
    Bespreek dit vooraf met je trajectbegeleider of CLB. 

Werken?  
Heb je een/enkele beroepskwalificaties behaald? 
Vergeet dan niet deze voor te leggen aan je (toekomstige) werkgever. Ze zijn belangrijk voor de arbeidsmarkt. 

Verder studeren?  

  • Je kan nog een ander specialisatiejaar BSO kiezen. Kies je een 7 BSO uit een?ander studiegebied, dan?moet je de toestemming hebben van de klassenraad. Dit betekent niet dat in de praktijk alle overgangen gemakkelijk zijn. 

  • Je kan een 7de leerjaar ASO/KSO/BSO gericht op hoger onderwijs kiezen om de overstap naar het hoger onderwijs te maken. 

Graduaten?maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich qua niveau tussen het SO en de professionele bachelor. Ze bereiden je voor op het uitoefenen van een bepaald beroep.   
 
Misschien zijn extra VDAB-opleidingen, opleidingen binnen het Volwassenenonderwijs, Defensie of Politie… ook het overwegen waard?  

Nadenken over je keuze of meer informatie nodig? Ga naar sidin.onderwijskiezer.be. 

Beroepen

Hier een overzicht van beroepen die mogelijk zijn na deze opleiding. Enkel beroepen uit de beroependatabase van Onderwijskiezer zijn vermeld. Er kunnen dus steeds nog andere mogelijkheden zijn. Klik op een beroep voor meer informatie.

Aansluiter waterleidingen ( knelpuntberoep)
Monteur van centrale verwarmingsinstallaties ( knelpuntberoep)
Plaatser van ventilatiesystemen ( knelpuntberoep)
Sanitair installateur ( knelpuntberoep)
Technicus hernieuwbare energietechnieken
Technicus industriële installaties ( knelpuntberoep)
Technicus koeltechniek en klimatisatie ( knelpuntberoep)