Welke lessen krijg je?

De lesinhouden (lessenroosters) verschillen van school tot school. Scholen hebben een grote vrijheid om het lessenpakket te organiseren. Daarom vermelden we geen lessenroosters meer.

Info over de lessen vind je rechtstreeks bij de scholen.

Scholen

Maak uw keuze ---------------------------------- Type 3 Type 4 Type 5 Type 6 Type 7 Type 9

Geen scholen gevonden.

Toelatingsvoorwaarden

Toelating tot het 5de jaar

Je kunt starten in het 1ste leerjaar van de 3de graad (5 BSO) als je ofwel:

• geslaagd (A- of B-attest) bent in het 2de leerjaar van de 2de graad (4 ASO, 4 BSO, 4 TSO, 4 KSO). Ingeval van een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen.
• een getuigschrift van de 2de graad hebt, uitgereikt door de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap of door een centrum voor deeltijds BSO én de toelatingsklassenraad akkoord gaat met de keuze van je studierichting.
• Om toegang te krijgen tot een opleiding in OV4 vanuit een andere onderwijsvorm BuSO moet het verslag in samenspraak met de klassenraad, het CLB en de ouders gewijzigd worden naar OV4. 

Kom je uit een niet-Vlaamse onderwijsinstelling (buitenlandse -, Frans- of Duitstalige school in België) of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), dan kan de toelatingsklassenraad van de school je toelaten tot dit leerjaar.
Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.

Mag ik tijdens het schooljaar nog veranderen?

Veranderen van school mag altijd.

Je mag in het 5e jaar van onderwijsvorm en/of studierichting veranderen tot en met 15 januari van het lopende schooljaar.

De toelatingsklassenraad beslist of ze na 15 januari een overgang naar een andere studierichting en/of onderwijsvorm toestaat. Zie regelgeving: SO 64 9.2.9.

Extra

Toelating voor cognitief sterk functionerende leerlingen:

Als je verstandelijk vooruit bent op je leeftijdsgenoten (= cognitief sterk functionerend) kan je ook toegelaten worden tot dit leerjaar als je niet beschikt over een studiebewijs (A-, B- of C-attest) van het onderliggende leerjaar en  op voorwaarde dat de klassenraad jou toelaat. De klassenraad is ook bevoegd om te bepalen of een leerling cognitief sterk functionerend is.

Kan ik overzitten?

Behaald attest in het 5e leerjaar SO:

A-attest Je kan overzitten in een andere studierichting, rekening houdend met de toelatingsvoorwaarden. B-attest Overzitten in dezelfde of in een andere studierichting is enkel mogelijk na een gunstig advies van de klassenraad, behalve bij uitsluiting van minstens alle studierichtingen van 3 onderwijsvormen (aso, bso, tso, kso) of  alle studierichtingen van 2 finaliteiten. Dan is geen advies van de klassenraad nodig. C-attest Overzitten in hetzelfde leerjaar is verplicht.

Toelating tot het 6de jaar 

Je wordt toegelaten:

• als je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad BSO van dezelfde studierichting;
• als je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad BSO van een andere studierichting van hetzelfde studiegebied.
  In dit geval is een gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad nodig.
• als je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad TSO in een studierichting van hetzelfde studiegebied.
  In dit geval is een gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad nodig.
• als je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad ASO, TSO, KSO of BSO in een studierichting van een ander studiegebied. 
  In dit geval is een gunstige beslissing nodig van de toelatingsklassenraad na kennisname van advies delibererende klassenraad van studierichting die leerling in 1ste leerjaar van 3de graad met vrucht heeft gevolgd en deze beslissing is gebaseerd op ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.

In afwijking van voorgaande voorwaarden kunnen leerlingen met tekorten voor bepaalde programmaonderdelen in het onderliggend leerjaar worden toegelaten.
In dit geval is een gunstige beslissing nodig van de toelatingsklassenraad van het structuuronderdeel waarvoor de ll opteert na overleg met de delibererende klassenraad van het structuuronderdeel waaruit de leerling komt. De inrichtende macht beslist of de school gebruik maakt van deze afwijkingsmogelijkheid. 
De bedoeling is rekening te houden in individuele gevallen met specifieke onderwijskundige of organisatorische argumenten en meer individuele leertrajecten aan te bieden. 

Als de school van die afwijking gebruik maakt gelden volgende uitzonderlijke modaliteiten:

• de tekorten moeten weggewerkt zijn vóór het einde van het 2de leerjaar van de 3de graad (bv. via remediëring, bijkomende opdrachten, ...).
• in het 1ste leerjaar wordt het oriënteringsattest vervangen door het attest regelmatige lesbijwoning
• beslist de delibererende klassenraad van het 2de leerjaar van de 3de graad om een oriënteringsattest A van het 1ste leerjaar toe te kennen aan leerlingen die tekorten van het 1ste leerjaar hebben weggewerkt maar niet geslaagd zijn in het 2de leerjaar.

Leerlingen met een attest van regelmatige lesbijwoning over het 1ste leerjaar van de 3de graad, binnen het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van desbetreffende graad, worden ook toegelaten.

Kom je uit een niet-Vlaamse onderwijsinstelling (buitenlandse school, Frans- of Duitstalige school in België) of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), dan kan de toelatingsklassenraad van de school je toelaten tot dit leerjaar. 
Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.

Mag ik tijdens het schooljaar nog veranderen?

Veranderen van school mag altijd.

Extra

Toelating voor cognitief sterk functionerende leerlingen:

Als je verstandelijk vooruit bent op je leeftijdsgenoten (= cognitief sterk functionerend) kan je ook toegelaten worden tot dit leerjaar als je niet beschikt over een studiebewijs (A-, B- of C-attest) van het onderliggende leerjaar en  op voorwaarde dat de klassenraad jou toelaat. De klassenraad is ook bevoegd om te bepalen of een leerling cognitief sterk functionerend is.

Behaald attest in het 6e leerjaar SO:

A-attest Je kan overzitten in een andere studierichting, rekening houdend met de toelatingsvoorwaarden. B-attest Overzitten in dezelfde of in een andere studierichting is enkel mogelijk na een gunstig advies van de klassenraad, behalve bij uitsluiting van minstens alle studierichtingen van 3 onderwijsvormen (aso, bso, tso, kso) of  alle studierichtingen van 2 finaliteiten. Dan is geen advies van de klassenraad nodig. C-attest Overzitten in hetzelfde leerjaar is verplicht.

Attesten

Einde 5e jaar

Je kan één van volgende Oriënteringsattesten behalen: A of C.

• een A-attest als je GESLAAGD bent;
• een C-attest als je NIET GESLAAGD bent;
• een Attest van regelmatige lesbijwoning wanneer je school werkt volgens ‘het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van een graad’. Hiermee kan je starten in het 2de leerjaar van de 3de graad (6 SO).

Einde 6e jaar

Je kan volgend Oriënteringsattest/studiebewijs behalen:

• het studiegetuigschrift van het 2de leerjaar van de 3de graad van het secundair onderwijs, als je GESLAAGD bent;
• een Oriënteringsattest C als je NIET GESLAAGD bent;
• ! een Oriënteringsattest van het 1ste leerjaar van de 3de graad (A, B) als je vorig én (een gedeelte van) dit schooljaar les volgde in een school die het systeem van 'uitstel van deliberatie tot het einde van de graad' toepast én vóór het einde van de 3de graad overstapt naar een studierichting van dezelfde of een andere school waar dit systeem van uitstel niet wordt toegepast. 
  Voorwaarde is dat de delibererende klassenraad van het 1ste leerjaar van de 3de graad oordeelt dat jij je tekorten hebt weggewerkt in de loop van het 2de leerjaar. Hiervoor hoef je niet te slagen in 6 BSO;
• een getuigschrift over de basiskennis van het bedrijfsbeheer wanneer de delibererende klassenraad beslist dat je voldaan hebt voor het programma bedrijfsbeheer. 
  Let wel: de mogelijkheid wordt voorzien om dit getuigschrift uit te reiken. 
  Dit is geen verplichting!

Wat na deze opleiding uit het studiegebied: Bouw?

7e specialisatiejaar BSO

Je wordt toegelaten tot alle 7e leerjaren bso gericht op de arbeidsmarkt van het studiegebied Bouw. 
Dit betekent echter niet dat alle overgangen vanzelfsprekend zijn.
Als je een 7e leerjaar bso gericht op de arbeidsmarkt wil volgen in een ander studiegebied moet je de toestemming hebben van de toelatingsklassenraad van de school.
Sommige studierichtingen worden in geen enkele school ingericht.
Dit kan jaarlijks wijzigen. 

Als je slaagt in dit 7e leerjaar behaal je het diploma secundair onderwijs.
Dit geeft toegang tot verdere opleidingsmogelijkheden zoals een 7e leerjaar tso of kso en het hoger onderwijs.
Voor een aantal richtingen in het hoger onderwijs kan je een voorbereidend jaar volgen.

SE-n-SE

Je wordt toegelaten tot alle 7e leerjaren tso van het studiegebied waarin je het diploma secundair onderwijs hebt behaald.
Dit betekent echter niet dat in de praktijk alle overgangen vanzelfsprekend zijn.
De school kan ook leerlingen toelaten die hun diploma behaalden in een ander studiegebied.
Informeer je goed bij de scholen!
Als je een 7e leerjaar tso of kso wil volgen in een ander studiegebied moet de toelatingsklassenraad van de school dit toelaten.

Voorbereidend jaar

In het aso, kso en bso zijn er 7e leerjaren die voorbereiden op het hoger onderwijs.

• In het aso gaat het om het 7e leerjaar Bijzonder wetenschappelijke vorming, dat tekorten in de vooropleiding wiskunde en wetenschappen wil bijwerken.
• In het kso zijn het jaren die voorbereiden op de artistieke toelatingsproeven van het hoger kunstonderwijs.
• Er is in het bso 1 7e leerjaar bso dat de leerlingen voorbereidt op het hoger onderwijs.
  Meer info vind je hier. 

Graduaatsopleiding

Graduaatsopleidingen maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich qua niveau net onder de professionele bachelor (niveau 5 van de Vlaamse kwalificatiestructuur.) 
De graduaatsopleidingen bereiden voor op het uitoefenen van een beroep. 
Let wel op: de toelatingsvoorwaarden zijn verschillend, maar met een diploma secundair onderwijs kan je altijd starten in elke graduaatsopleiding. 

Hier kan je meer lezen over de graduaatsopleidingen.

Professionele bachelor

Met een diploma secundair mag je starten in een professionele bacheloropleiding.
Na het tso is de overstap naar een inhoudelijk verwante richting meestal haalbaar.
Houd bij je keuze zeker rekening met je vooropleiding.
Na het bso is dit veel minder vanzelfsprekend omwille van de zwakkere theoretische vooropleiding. Bespreek je keuze grondig vooraleer te beslissen. De studierendementscijfers die bij elke richting vermeld worden onder het gelijknamige tabblaadje, informeren je over gemaakte keuzes en gemiddeld studiesucces.

Academische bachelor

Met een diploma secundair mag je starten in de meeste academische bacheloropleidingen.
Voor enkele opleidingen gelden extra toelatingsvoorwaarden.
Deze opleidingen zijn sterk theoretisch: een instap na tso, en vooral na bso, is zeker niet vanzelfsprekend.
Deze opleidingen worden meestal door een universiteit georganiseerd.
Uitzonderingen hierop zijn de opleidingen 'Nautische wetenschappen', georganiseerd door de Hogere Zeevaartschool en de kunstrichtingen in de studiegebieden 'Muziek en Podiumkunsten' en 'Audiovisuele en Beeldende Kunst', die door een School of Arts worden georganiseerd.
De academische opleidingen zijn voor de theorie een pak moeilijker dan de professionele bachelors. De studierendementscijfers die bij elke richting vermeld worden onder het gelijknamige tabblaadje, informeren je over gemaakte keuzes en gemiddeld studiesucces.
Je doet er goed aan je keuze en je kansen op studiesucces vooraf grondig te bespreken met je ouders, leerkrachten, het CLB,...

Interessante links

Buitengewoon onderwijs: Vlaams agentschap voor personen met een handicap

Buitengewoon onderwijs: Brailleliga

Buitengewoon onderwijs: Opzoeken dichtstbijzijnde school

Buitengewoon onderwijs: FOD Sociale zekerheid voor personen met een handicap

Buitengewoon onderwijs: Gespecialiseerde trajectbepaling en -begeleiding