Daltononderwijs staat voor een gestructureerde planmatige werkwijze.
De rol van de  leerkracht is minder gericht op pure kennisoverdracht maar eerder begeleidend.
Er wordt niet zozeer gewerkt met klassikale instructies maar met takenpakketten die rekening houden met wat de individuele leerling nodig heeft voor zijn ontwikkeling.

Uitgangspunten van het hedendaags Daltononderwijs zijn:

• (Keuze)vrijheid : De opdrachten liggen vast maar de leerlingen mogen zelf hun tempo, de volgorde waarin ze willen werken, de hulpmiddelen, de keuze om alleen of samen te werken… kiezen.
  Zo leren ze omgaan met vrijheid en met de beperkingen ervan.
• Samenwerken: leren in team werken en leren van elkaar.
• Zelfstandigheid: Leerlingen leren zelfstandig taken plannen en uitvoeren zonder al te veel sturing.

Deze visie werd ontwikkeld door Helen Parkhurst (1887-1973).
Zij ging ervan uit dat elke mens, ook het kind, in staat is tot het dragen van verantwoordelijkheid voor zichzelf en zijn omgeving.